single

Zasady bezpieczeństwa przy obróbce metali

  • 12 kwietnia 2023

Obróbka metali stwarza szereg zagrożeń, przez co przepisy BHP i ogólne zasady bezpieczeństwa są szczególnie ważne. Jakie przepisy BHP obowiązują przy obsłudze i konserwacji tokarek, frezarek i innych urządzeń? Zasady bezpieczeństwa przy obróbce metali reguluje nie tylko prawo, ale także - o czym nie zapominamy - zdrowy rozsądek, doświadczenie.

Obróbka metali to podstawowa technika, która może być wykorzystywana do wytwarzania części maszyn i urządzeń, a także przedmiotów codziennego użytku. Jest to proces polegający na nadaniu wyrobowi określonego kształtu i wymiaru. Może również wpływać na właściwości przedmiotu - warstwa wierzchnia jest tym, co musi być usunięte podczas obróbki za pomocą narzędzia skrawającego. Do obróbki skrawaniem wykorzystuje się takie narzędzia jak:

  • Tokarki
  • Wiertarki
  • Frezarki
  • Wytaczarki
  • Strugarki
  • Przeciągarki
  • Przecinarka
  • szlifierki.

Ze względu na swoją specyfikę - stosowanie i wielostronne tokarki, automatyzacja pracy, stosowanie ostrych narzędzi - zasady bezpieczeństwa przy obróbce ręcznej muszą być wszystkie ściśle przestrzegane zarówno przez operatora, jak i inne osoby, np. wspomagające proces obróbki metali w zakładzie.

Bezpieczeństwo i obróbka metali

Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy obróbce metali przewidują, że pracownik powinien pracować na obrabiarce tylko wtedy, gdy posiada odpowiednie umiejętności, które mogą być rozszerzone przez wykształcenie lub kursy. Naturalne jest również to, że maszyna jest w pełni sprawna z technicznego punktu widzenia. Bezpieczeństwo jest czymś, na co powinno się zwracać większą uwagę:

  • Blokady oraz osłony stałe i ruchome nie mogą działać. Osłona powinna również uniemożliwić otwarcie obrabiarki, jeśli zostanie ona otwarta.
  • Zabezpieczenie wyposażenia obrabiarki w taki sposób, aby chroniło przestrzeń roboczą przed odpryskami
  • Przestrzeganie wszelkiej dokumentacji dotyczącej urządzeń kontrolnych i zabezpieczeń.

Należy również wziąć pod uwagę inne kwestie. Należy do nich oznakowanie elementów obrabiarki, które poruszają się podczas pracy. Powinny być one dobrze widoczne nawet w ograniczonej przestrzeni. Przepisy BHP, które dotyczą obsługi i konserwacji frezarek i tokarek, uwzględniają również kwestię oświetlenia. Aby zapewnić bezpieczeństwo, natężenie światła jest wystarczające, aby umożliwić pełną widoczność.

Zasady BHP przy obróbce metali dla operatora obrabiarki

Zasady BHP przy obróbce metali określają między innymi, że:

  • Do pracy należy wybierać tylko odpowiednie ostrze narzędzia.
  • Obrabiany przedmiot powinien być pewnie zamocowany.
  • Pomiary należy wykonywać dopiero po całkowitym zatrzymaniu obrabiarki.
  • Po odłączeniu zasilania należy przeprowadzić konserwację i czyszczenie obrabiarki do metalu.

Ubiór pracowników odpowiedzialnych za obróbkę metali również podlega przepisom BHP. Ubrania robocze powinny być ściśle dopasowane do ciała, zwłaszcza rękawy przy nadgarstku. Powinny podtrzymywać dłonie, dzięki czemu istnieje mniejsze prawdopodobieństwo ich zaczepienia o części robocze obrabiarki. Osoba obsługująca metalowe przedmioty obrabiane musi mieć odpowiednie obuwie robocze i nakrycie głowy.

Zasady bezpieczeństwa przy obróbce metali regulują cały proces. Zasady te nakreślają trzy podstawowe etapy obróbki metali, którymi są:

  • zapoznanie się z dokumentacją maszyny, instrukcją obsługi obrabiarki oraz tabliczką znamionową
  • Zaplanować następną pracę przy obróbce metalu
  • Przygotowanie wszystkich urządzeń pomocniczych w zakresie przechowywania części i odpadów.

Dopiero po wykonaniu tych czynności można przygotować materiał metalowy do obróbki. Musi być ona ustawiona zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy przy obróbce ręcznej. Przed pełnym cyklem pracy obrabiarka musi zostać poddana próbom i weryfikacji poprawności działania. Dopiero po tej weryfikacji można przystąpić do obróbki metali z zachowaniem pełnego bezpieczeństwa i higieny pracy.

Wyposażenie obrabiarki w zakresie przepisów

Kolejną kwestią jest odpowiednie wyposażenie obrabiarki w rozwiązania zapewniające ochronę pracownika. Obrabiarka powinna posiadać również:

  • Łatwo dostępne wyłączniki mechanizmów muszą być obsługiwane z ich miejsca pracy
  • Urządzenia sygnalizacyjne: Dźwięk, kolor i światło są umieszczone tak, aby były widoczne i słyszalne przez pracowników
  • Urządzenia do uruchamiania i zatrzymywania obrabiarek są zaprojektowane w sposób zapobiegający przypadkowym działaniom
  • Czerwone kolory dla zatrzymań awaryjnych
  • Uchwyty, które utrzymują obrabiany przedmiot w miejscu i zapobiegają jego przesuwaniu się lub wyrywaniu
  • ewentualne hamulce zapewniające szybkie zatrzymanie sprzętu

Należy pamiętać, że zasady bezpieczeństwa przy obróbce metali muszą uwzględniać zarówno przepisy, jak i dobre praktyki operatora. Systemy bezpieczeństwa i ścisłe przestrzeganie przepisów mogą mieć wpływ na jakość pracy i właściwe wykorzystanie maszyny. Jednak kwalifikacje zawodowe zespołu, a także czystość obszaru, na którym wykonywane są prace, również będą miały wpływ na jakość pracy. Kwestie te są tak samo ważne jak przepisy bezpieczeństwa i podstawowe zdrowie dla prawidłowej obróbki metalu.